Huidhonger? Het belang van huidcontact na de geboorte

Huidhonger is het verlangen naar huid-op-huid-contact. Het is iets dat iedereen, jong en oud, in meer of mindere mate nodig heeft. Vooral de allerkleinsten hebben behoefte aan voldoende huidcontact. Het is immers een (basis)behoefte die vanaf de geboorte voldaan dient te worden.

Baby’s hebben vaak huidhonger. De laatste jaren wordt er in de meeste kraamafdelingen dan ook meer aandacht geschonken aan het ‘kangoeroeën’. Hierbij wordt de pasgeborene huid op huid op de borst van een van de ouders gelegd voor een gezellig knuffelmoment. 

Onderzoek heeft aangetoond dat huid-op-huidcontact zowel op de pasgeborene als op de ouders een positief effect heeft. De effecten zijn eindeloos: positievere hechting, regeling van de temperatuur, stabieler slaappatroon, vermindering van pijn, stabielere ademhaling, …

Co-regulatie: nabijheid na de geboorte

Wanneer een baby (quasi)naakt op de onbedekte borst van één van zijn ouders ligt, wordt het principe van co-regulatie in gang gezet.

Co-regulatie, wat is dat? Een kind dient in zijn eerste levensjaren allerlei fysiologische en emotionele processen te leren reguleren. Aanvankelijk heeft dit betrekking op zijn temperatuur maar er is meer dan dat. Het gaat ook over het reguleren van pijnprikkels, honger, spanningen, emoties, …

Co-regulatie wil dan zeggen dat je als ouder of volwassene je kind hierbij ondersteunt en helpt. Denk bijvoorbeeld aan een driftbui bij een peuter waarbij je als volwassene rustig probeert te blijven in de hoop dat die peuter die zo overstuur is die kalmte als het ware overneemt. Maar een baby heeft toch nog geen last van driftbuien zou je denken.

Dat klopt, niet in die letterlijke zin van het woord. Maar een baby heeft negen maanden in de meest warme en veilige omgeving vertoeft, namelijk de baarmoeder. Het klinkt niet logisch dat ze na de geboorte plots alles zelfstandig moeten kunnen doen.

Vandaar dat we de wetenschappelijke onderzoeken omtrent huidcontact en co-regulatie zo dankbaar moeten zijn. Want baby’s die in de eerste maanden huid-op-huid-contact wordt aangeboden, halen er profijt uit vanwege het proces van co-regulatie. Ze leren hun fysiologische processen beter te reguleren dankzij de aanwezigheid van de ouder. Bovendien verbetert ook de hechting tussen baby en ouder.

Een ander, misschien wel nog belangrijker, effect is dat de baby door het ruiken en voelen van zijn ouders en het horen van de (rustige) hartslag zelf ook makkelijker rustig wordt.  En zich ook veiliger voelt.

Dus een belangrijke tip: niet alleen in het ziekenhuis, maar ook thuis nog af en toe die T-shirt en body uittrekken om lekker samen te knuffelen en genieten!

Contact werkt versterkend

Als je dit allemaal leest en het gevoel hebt dat je dit niet of onvoldoende hebt kunnen toepassen bij je baby in de eerste momenten en maanden, is dan alles verloren?

Neen, uiteraard niet. De wetenschap en tijdsgeest evolueren. Ook bij oudere kinderen blijft contact en nabijheid van belang. Ook ‘gewone’ aanrakingen hebben hun waarde. Laat ons het zo stellen: knuffelen versterkt het immuunsysteem, vermindert stress en angst en geeft kinderen meer zelfvertrouwen.

- Roxanne Hendrickx, kindertherapeute  

Roxanne is een jonge mama van drie dochters. Als systeemtherapeute begeleidt ze kinderen en jongeren in haar eigen praktijk. Haar belangrijkste expertise binnen de psychologie betreft positieve hechting en hechtingsstoornissen.